| รายละเอียดข้อมูลขอจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ป่าชุมชนต้นแบบ " วิถีคน วิถีป่า" จังหวัดปัตตานี |
| ชื่อป่าชุมชน | ป่าชุมชนบ้านโคกขี้เหล็ก |
| ที่ตั้ง | หมู่ที่ 7 ตำบลท่าเรือ อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี |
| อนุมัติ ปี พ.ศ. | 2557 (จัดทำโครงการเป็นการต่อเนื่อง) |
| เนื้อที่ | 85-0-0 ไร่ |
| พิกัด | UTM 47 N 0729430 E 0748701 |
| ชื่อ-สกุล ประธานป่าชุมชน | นายชะอ้อน บัวแหลม |
| ประวัติสถานที่ | บริเวณที่จัดทำโครงการป่าชุมชนบ้านท่าเรือ แต่เดิมเป็นพื้นที่สงวนของชุมชนซึ่งเกิดปัญหาการบุกรุกพื้นที่มาโดยตลอด จนกระทั่งปี 2530 นิคมสร้างตนเองโคกโพธิ์ได้ร่วมกับผู้นำชุมชนและราษฎร ในพื้นที่ทำการังวัดแนวเขตโดยรอบพื้นที่เป็นเส้นตรง แล้วตัดถนนเป็นเส้นทางสัญจรรวมถึงเป็นแนวเขตพื้นที่ด้วย ทั้งนี้ เพื่อบรรเทาปัญหาความขัดแย้งที่เกิดจากการบุกรุกขยายพื้นที่ทำกินของราษฎรบางส่วน ภายหลังเมื่อนิคมสร้างตนเองโคกโพธิ์ ได้เข้ามาจัดสรรที่ทำกินให้แก่ราษฎร พื้นที่บริเวณนี้จึงถูกสงวนไว้เป็นป่าสมบูรณ์ตามระเบียบของการจัดตั้งนิคมสร้างตนเอง (20%ของพื้นที่นิคม) ป่าชุมชนแห่งนี้ได้รับอนุมัติจากอธิบดีกรมป่าไม้จัดตั้งเป็นป่าชุมชนครั้งแรกเมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2544 เดิมเรียกชื่อว่า ป่าชุมชนบ้านท่าเรือ ภายหลังมีการแบ่งเขตการปกครองในตำบลท่าเรือใหม่ โดยรวมเอาหมู่ที่ 4 และ หมู่ที่ 6 เดิม ตั้งเป็นหมู่ที่ 7 บ้านโคกขี้เหล็ก ตำบลท่าเรือ อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานีและเมื่อวันที่ 12 มกราคม 2557 ได้รับอนุมัติจากอธิบดีกรมป่าไม้ให้ต่ออายุโครงการป่าชุมชนบ้านโคกขี้เหล็ก ดำเนินการในเนื้อที่ 85-0-0 ไร่ |
| เหตุผลในการเลือกพื้นที่ | ป่าชุมชนบ้านโคกขี้เหล็ก เป็นป่าดิบชื้นบนพื้นที่ราบผืนสุดท้ายของชุมชน เป็นแหล่งน้ำซับที่สำคัญ ถูกล้อมรอบไปด้วยสวนยางพารา และพื้นที่เกษตรกรรม อดีตที่ผ่านมาเคยมีการขอใช้พื้นที่บริเวณนี้เพื่อจัดให้เป็นสถานที่เลี้ยงสัตว์ ฟาร์ม หรือแม้แต่แฟลตตำรวจ แต่ได้รับการคัดค้านจากราษฎรในพื้นที่โดยตลอดจนถึงปัจจุบันยังมีชาวบ้านบางส่วนยังไม่เข้าใจและไม่เห็นด้วยกับการกันพื้นที่ส่วนนี้ไว้เป็นป่ายังพบการลักลอบตัดไม้ในพื้นที่
แต่คนที่เป็นแนวร่วมในการอนุรักษ์ก็มีอยู่ไม่น้อย
พรรณไม้ที่พบในป่าชุมชนแห่งนี้เป็นพรรณไม้ป่าดิบชื้นเป็นหลัก เช่น ยางมันหมู กฤษณา และยังพบต้นไม้ขนาดใหญ่ประมาณ 3 คนโอบขึ้นไปจำนวนมากการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ป่าชุมชนมีการเก็บเห็ด สมุนไพร ไม้ขนาดเล็กสำหรับทำด้ามมีด ด้ามพร้า ส่วนสัตว์ป่าที่พบ คือ ไก่ป่า นก งูเหลือม งูจงอางนอกจากนี้ ยังเป็นสถานที่ศึกษาดูงานและการศึกษาวิจัยของสถาบันการศึกษาต่างๆ อีกด้วย |
| ประเด็นสำคัญ/จุดเด่น/ปัจจัยหลัก |
| - ประเด็นหลัก | 1. เป็นป่าดิบชื้นบนพื้นที่ราบผืนสุดท้ายของชุมชน เป็นแหล่งน้ำซับที่สำคัญ ถูกล้อมรอบไปด้วยสวนยางพารา และพื้นที่เกษตรกรรม
2. เป็นสถานที่ศึกษาเรียนรู้ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม แก่สถานศึกษาและบุคคลทั่วไปทั้งในพื้นที่และต่างพื้นที่
3. เป็นแหล่งแม่ไม้ขนาดใหญ่ที่หายากและมีความสำคัญ |
| - ประเด็นรอง | 1. เป็นแหล่งรวมความหลากหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์
2. เป็นป่าชุมชนที่ได้รับการดูแลจากชุมชนอย่างต่อเนื่อง
3. ได้รับรางวัลป่าชุมชนดีเด่นโครงการประกวดป่าชุมชน “กล้ายิ้ม” ระดับจังหวัดปัตตานี เมื่อปี 2551 |
|
ชื่อ-สกุลเจ้าหน้าที่ประสานงาน: นางกมลมาส รัตนมณี
ตำแหน่ง: นักวิชาการป่าไม้ปฏิบัติการ
สังกัด: ส่วนจัดการป่าชุมชน สำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ 13 (สงขลา)
