ป่าชุมชนต้นแบบ วิถีคน วิถีป่า จังหวัด: กำแพงเพชร

รายละเอียดข้อมูลขอจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ป่าชุมชนต้นแบบ " วิถีคน วิถีป่า" จังหวัดกำแพงเพชร
ชื่อป่าชุมชน	บ้านมอสูง
ที่ตั้ง	หมู่ที่ 1 ตำบลวังทอง อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร
อนุมัติ ปี พ.ศ.	2549
เนื้อที่	1,500-0-00 ไร่
พิกัด	47Q 0545594 UTM 1808793
ชื่อ-สกุล ประธานป่าชุมชน	นายพยอม อยู่พันธ์
ประวัติสถานที่	บ้านมอสูง หมู่ที่ 1 ได้เริ่มก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2508 โดยมีราษฎรอพยพมาจากจังหวัดนครสวรรค์, พิจิตร, อุทัยธานี, พิษณุโลก, นครราชสีมา และกาญจนบุรี ในอดีตพื้นที่แห่งนี้เคยมีความอุดมสมบูรณ์ ประกอบด้วย ป่าไม้ และผืนป่าใหญ่น้อยเป็นจำนวนมาก แต่เมื่อเวลาได้ผ่านล่วงเลยไป สภาพป่าได้ถูกทำลายลงกลายเป็นพื้นที่ทำการเกษตรเป็นส่วนใหญ่ ยังคงเหลือพื้นที่ป่าที่เป็นสมบัติส่วนรวมของชุมชนที่จะใช้ประโยชน์ร่วมกันในหมู่บ้านเพียงนิดเดียว และยิ่งนานวัน หากราษฎรในชุมชน ไม่ได้ช่วยกันคุ้มครองดูแลรักษาผืนป่าแห่งนี้ก็จะหมดไป รวมถึงพืชพันธุ์ไม้ป่า และความหลากหลายของชีวิตก็จะหมดสิ้นไปด้วย นายพยอม อยู่พันธ์ ผู้ใหญ่บ้านในสมัยนั้น จึงได้จัดทำเป็นโครงการป่าชุมชนขึ้น
เหตุผลในการเลือกพื้นที่	ป่าชุมชนบ้านมอสูง หมู่ที่ 1 เป็นป่าชุมชนที่มีนายพยอม อยู่พันธ์ ปัจจุบันดำรงตำแหน่งกำนันตำบลวังทอง เป็นผู้บุกเบิกริเริ่มตั้งแต่ครั้งสมัยดำรงตำแหน่งผู้ใหญ่บ้าน และได้สนับสนุนให้หมู่อื่นๆ ที่มีพื้นที่ป่าภายในเขตท้องที่ตำบล หันมาร่วมมือให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ที่คงเหลืออยู่ โดยการจัดทำเป็นโครงการป่าชุมชน รวม จำนวน 12 หมู่บ้าน และเป็นประธานเครือข่ายป่าชุมชนในระดับตำบล ส่งผลทำให้สามารถอนุรักษ์พื้นที่ไว้ได้เป็นจำนวนมากประกอบกับภาวะผู้นำและการมีจิตสำนึกด้านการอนุรักษ์ที่มีในตัวของนายพยอม อยู่พันธ์ จึงได้นำราษฎรในชุมชนร่วมกันบำรุงรักษา ปลูกเสริมป่า ป้องกันไฟป่า ฯลฯ อย่างสม่ำเสมอ จึงมีความเหมาะสมที่จะสนับสนุนให้เป็นศูนย์เรียนรู้ป่าชุมชนต้นแบบ “วิถีคน วิถีป่า” ต่อไป
ประเด็นสำคัญ/จุดเด่น/ปัจจัยหลัก
- ประเด็นหลัก	1. เป็นศูนย์กลางการบริหารจัดการป่าชุมชน เนื่องจากมีกำนันตำบลวังทอง เป็นประธานคณะกรรมการป่าชุมชน จึงเป็นศูนย์กลางการบริหารจัดการป่าชุมชนระดับตำบลซึ่งมีโครงการป่าชุมชน ในการกำกับดูแล จำนวน 12 หมู่บ้าน เป็นผู้นำการจัดการป่าตามวิถีคน วิถีป่า โดยน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาผสมผสานกับกิจกรรมทางศาสนา นำหลักปฏิบัติทางพุทธศาสนามาใช้ปลูกเสริมและสร้างจิตสำนึกการอนุรักษ์ป่าตามแบบวิถีไทย วิถีพุทธ ด้วยการนำราษฎร ถือศีลปฏิบัติธรรมควบคู่กับการดูแลรักษาป่า 2. การปลูกต้นไม้เสริมพื้นที่ป่า มีการปลูกต้นไม้เสริมในพื้นที่ป่าเพื่อเพิ่มจำนวนต้นไม้หลากหลายชนิด เนื่องจากพื้นที่เดิมเป็นป่าเสื่อมโทรมจากการบุกรุกตัดไม้ในอดีต โดยการเชิญชวนราษฎรที่มีป่าชุมชนในตำบล รวมพลังสามัคคีร่วมกันปลูกเสริม บำรุงรักษา จนสามารถช่วยกันดูแลป่าครอบคลุมทั้งเทือกเขา และเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ทางธรรมชาติของชุมชน และชุมชนใกล้เคียง 3. การดูแลป้องกันรักษาป่า มีการทำแนวกันไฟป่า การลาดตระเวนตรวจป่า การทำฝายดักตะกอนและชะลอแรงน้ำ เพื่อเก็บกักน้ำสำหรับสัตว์ป่า รักษาความชุมชื้นในป่า และลดการชะล้างพังทะลายของดิน
- ประเด็นรอง	1. การใช้ประโยชน์จากป่าอย่างยั่งยืน มีการกำหนดกฎระเบียบว่าด้วยการใช้ประโยชน์จากป่าอย่างยั่งยืน โดยคณะกรรมการกำหนดขอบเขตแนวทางการจัดการพื้นที่ป่าทั้งทางตรงและทางอ้อม เช่น เป็นป่าสมุนไพร แหล่งอาหารป่า ไม้ใช้สอย และการอนุรักษ์ บำรุงรักษาป่า ไว้ให้เยาวชนได้ศึกษาเรียนรู้ทางธรรมชาติ 2. การพัฒนาบุคลากรและขยายเครือข่าย มีการจัดส่งบุคลากรไปเข้ารับการอบรมเรื่อง การบริหารจัดการป่า การฝึกลาดตระเวนตรวจป่าและการฝึกอบรมการป้องกันและดับไฟป่า ร่วมเป็นภาคีเครือข่ายกับป่าชุมชนใกล้เคียงในตำบล 3. การประสานและเชื่อมโยงกับหน่วยงานภาคเอกชนและภาครัฐ จัดกิจกรรมที่สอดคล้องกับป่าชุมชน ในพื้นที่อย่างเสมอ เช่น กิจกรรมการปลูกและบำรุงต้นไม้ กิจกรรมรักษ์ต้นไม้ทางศาสนา เป็นต้น