ต้นไม้ทรงปลูก-ปีบ : สวนป่าทุ่งเกวียน จ.ลำปาง

สวนป่าทุ่งเกวียน

ตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง

วันที่ 3 มกราคม 2514 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงพักผ่อนพระอิริยาบถ ณ สวนป่าทุ่งเกวียน ตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง โดยเป็นการเสด็จส่วนพระองค์ ไม่มีหมายกำหนดการ ซึ่งทหารประจำพระองค์ก็ได้แจ้งว่า ในหลวงมีความประสงค์ที่จะมาพักผ่อนในป่าธรรมชาติ หัวหน้าสวนป่าทุ่งเกวียนจึงจัดหาสถานที่ให้พระองค์ประทับ เป็นป่าไผ่ธรรมชาติ ที่อยู่ด้านในสวนป่า พระองค์เสด็จฯ ไปประทับและเสวยพระกระยาหารกลางวัน อยู่นานถึง 2 ชั่วโมงเศษ และเสด็จฯ กลับเวลาประมาณ 3 โมงกว่า โอกาสนี้ทรงปลูกต้นดอกปีบไว้เป็นที่ระลึกด้วย

ความโตที่ระดับความสูงเพียงอก (DBH) 48 เซนติเมตร สูง 20 เมตร

พิกัด GPS ในระบบ UTM (WGS84) 526419/ 2027338

ปีบ

(Millingtonia hortensis L. f.)

วงศ์ BIGNONIACEAE
ชื่อสามัญ Indian cork tree, Tree jasmine
ชื่ออื่น กาซะลอง, กาดสะลอง, เต็กตองโพ่
ลักษณะ: ไม้ต้น ผลัดใบ ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 25 เมตร ลำต้นค่อนข้างเปลาตรง เรือนยอดเป็นพุ่มทรงกลมยาวแน่นทึบ ปลายกิ่งมักห้อยย้อยลง ทำให้รูปทรงเรือนยอดคล้ายร่ม เปลือกหนาสีเทาอมเหลือง – สีเทาเข้ม – น้ำตาลอ่อน แตกเป็นร่องลึกตามยาวของลำต้นไม่เป็นระเบียบ ใบ ประกอบแบบขนนกสอง/สามชั้น เรียงเวียน ช่อแขนงด้านข้างมี 3-5 คู่ ปลายคี่ เรียงตรงข้ามใบย่อยแขนงละ 2-4 คู่ เรียงตรงข้าม ใบรูปไข่ หรือรูปไข่แกมรูปใบหอก ขนาดประมาณ 2-3 x 4-8 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนใบมน ขอบใบหยักมนหรือเว้าเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบอ่อนมักจะมีขนอ่อนนุ่มปกคลุมที่บริเวณท้องใบ ดอก สีขาวหรือชมพู มีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกซ้อนตามปลายกิ่ง ช่อดอกขนาดใหญ่ มีขน กลีบเลี้ยงมีขนาดเล็ก โคนติดกันเป็นรูปถ้วย ปลายแยก 5 แฉก ปลายมนกว้างม้วนลง เป็นหลอดยาวปลาย 4 แฉก มี 1 กลีบที่ปลายเป็น 2 แฉก ดอกมีขนาดประมาณ 3.5-4 เซนติเมตร ผล เป็นฝักแบนและตรง สีน้ำตาล หัว ท้ายแหลม ขนาดประมาณ 1.5-2.3 x 25-30 เซนติเมตร ผลแห้งแตก เมล็ดแบนมีปีกบางๆ ทำให้สามารถปลิวไปตามลมได้ไกล
ออกดอก ออกผล ดอกบาน ในช่วงเดือนกันยายน – พฤศจิกายน ฝักแก่เต็มที่ประมาณเดือนมกราคม – กุมภาพันธ์
นิเวศวิทยา/ การกระจาย เป็นไม้ถิ่นเดิมของเอเชียเขตร้อน พม่าและไทย ทนความแห้งแล้งได้ดี มีลักษณะเป็นไม้เบิกนำที่ดี พบขึ้นกระจัดกระจายทั่วไป ตามป่าเบญจพรรณ และป่าดิบแล้งทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันตก
ประโยชน์ ทรงพุ่มสวย ดอกมีกลิ่นหอมบานในช่วงเย็น เหมาะปลูกประดับในสวนให้ร่มเงา ลานจอดรถ ริมถนน ทนแล้ง ไม่ทนน้ำท่วมขัง ดอกแห้งมวนเป็นบุหรี่สูบช่วยในการขยายหลอดลม รักษาอาการหอบหืด สูบแก้ริดสีดวงจมูก เนื้อไม้มีสีเหลืองนิยมนำมาทำเครื่องเรือนประดับบ้าน เปลือกแต่ก่อนใช้แทนไม้ก๊อกทำจุกขวด